Sağlık Rehberi / El Cerrahisi

El Cerrahisi

El ve Parmak Kopmaları

El veya parmakların kısmen veya tamamen kopması erken müdahalenin çok önemli olduğu bir durumdur. Tam bir kopmada uzuvlar vücuttan tamamen ayrılır. Bu arada damar koptuğu için kopan kısım hemen yerine dikilmelidir. Kısmi kopmalar, el ve parmaklar ile vücut arasında bir dereceye kadar bağlantı bırakır. Damar sağlamsa, hala vücuda bağlı olduğu kısma bir miktar kan akışı olacaktır. Dolayısıyla müdahale süresinin uzadığı söylenebilir. El ve parmak kopmalarında tedavi ve cerrahi girişiminin başarı oranını etkileyen en büyük faktör, kopan kısmın hasta ile birlikte sağlık kuruluşuna ulaştırılma hızıdır. Kopmuş bir organın ait olduğu bölgeye dikilmesi işlemine replantasyon denir. El veya parmak kopmalarında organın dikilmesi her zaman mümkün olmamaktadır.

Tendon, Sinir, Damar Yaralanmaları

İş veya araba kazalarından kaynaklanan el yaralanmaları tendonlara, sinirlere ve kan damarlarına zarar verir. Bu hasarı bir an önce tedavi etmeye başlamak organ sağlığı açısından çok önemlidir. Bu tür yaralanmalar, tıbbi tesislerde hemen tedavi edilmez ve tedavi ertelenirse, el işlevinde ve hareket kabiliyetinde azalma da dahil olmak üzere kalıcı hasara yol açabilir. Aynı zamanda damar yaralanmaları tedavi edilmezse bu damarları besleyen dokular beslenemez ve elin bazı kısımları oksijensiz kalarak dokular canlılığını kaybedebilir. Tüm bu sebeplerden dolayı tendon, sinir ve kan damarlarının kaza sonucu yaralanmaları acil tıbbi müdahale ile tedavi edilmeli ve uygun cerrahi teknikler kullanılmalıdır.

El ve Parmak Düzeyindeki Kırıklar

Eller ve parmaklar birçok küçük kemikten oluşan karmaşık organlardır. Birçok eklemi olan el ve parmaklar, diğer birçok organa göre kırılmaya karşı daha hassastır. Kırıklar; düşme, morluk, darbe, burkulma vb. nedenlerle kemiklerin aşırı zorlanması sonucu oluşur ve şiddetli ağrı ve şişlik ile birlikte artar ve kendini gösterir. Orta yaşlı ve menopoz sonrası dönemdeki kadınlar, kemik yoğunluğunun azalması nedeniyle kırılmalara ve yırtılmalara karşı özellikle hassastır. Böyle bir durum ortaya çıktığında ciddi cerrahi tedavi ve fizik tedavi gerekir. Parmak kırıkları nispeten kolay iyileşir, ancak el kırıkları zaman içinde el fonksiyonlarını etkileyebileceğinden genellikle daha ciddi ve hassas tedavi gerektirir.

Tırnak Yaralanmaları, Tırnak Batmaları ve Şekil Bozuklukları

Tırnak zedelenmesi, tırnak batması ve tırnak şekil bozuklukları el cerrahisi kliniklerinde en sık karşılaşılan sorunlar arasındadır. El ve ayak tırnaklarına sürekli baskı veya kazalar yaralanmalara ve batıklara neden olarak şekil bozukluklarına ve estetik açıdan hoş olmayan bir görünüme neden olabilir. Özellikle tırnak batması, tedavi edilmediği takdirde daha da kötüleşerek daha ağrılı hale gelebilir ve bu durum tırnak çevresindeki etlerin iltihaplanmasına neden olur. Bu nedenle tırnak sorunları tedavi edilmeden bırakılmamalı ve erken dönemde tedavi edilmelidir.

Doğumsal El Anomalileri

Fazla parmak, yapışık parmak, farklı parmak açıları gibi genetik faktörler ellerde doğuştan farklılıklara neden olabilir. Bu tür problemler bir el cerrahisi kliniğinde cerrahi müdahale ile ortadan kaldırılabilir ve kısmi el tedavisi ile elin normal veya daha iyi bir görünüme kavuşması sağlanabilir. Bu şekilde uygulanan müdahaleler ile el anormalilikleri giderilerek bireyler günlük yaşamda işlerini daha rahat görebilir ve kendilerini daha iyi hissedebilirler.

Sinir Sıkışması

Sinir sıkışması sadece eller, dirsekler ve bileklerde değil vücudun birçok yerinde meydana gelebilir. Karpal tünel sendromu ve kübital tünel sendromu sinir sıkışmasına bağlı önemli bozukluklardır. Bu rahatsızlıklara sahip kişilerde el hareketlerinde azalma, kas erimesi, duyu veya his kaybı gibi sorunlar görülür. El, dirsek veya bileklerin sürekli olarak katlanmış pozisyonda tutulması veya belirli bir noktasına sürekli olarak baskı yapılması gibi durumlar hastalığın meydana gelmesinde etkili olabilir. El cerrahisi kliniklerinde kullanılan mikrocerrahi teknikler sayesinde hastalarda sinir sıkışması gibi sebeplerden kaynaklanan problemler bu hastalığı tedavi edebilir. 

El Tümörleri

Ellerde ve bileklerde iyi huylu veya kötü huylu tümörler gelişebilir. Glomus tümörleri, el ve bilek kistleri ve ganglion tümörleri en sık görülen durumlar olmakla birlikte genellikle el ve bileklerde şişmeye sebep olurlar. Bu kitleler genellikle büyümeye meyillidir ve bu yüzden büyümeye devam etmeden önce beklenmeden çıkarılması gerekir. Cerrahi müdahale ile çıkarılan tümörler tekrarlama riski taşır, bu nedenle tedavi sonrası dönemde düzenli kontroller yapılması iyi bir çözüm olacaktır.

Tetik Parmak

Tenosinovit Stenosing olarak da bilinen tetik parmak, parmağın takılmasına veya aniden kitlenmesine neden olan bir rahatsızlık türüdür. Bu bozuklukta parmağın bir süre istemsiz olarak kasılması parmakların bir süre bu durumda kalması nedeniyle şiddetli ağrıya sebep olur. Günlük hayatı, özellikle zanaatkârlığı çok zorlaştıran bu durumun tedavisinde öncelikle bazı kas gevşeticiler ve çeşitli ilaç tedavileri denenebilir. Ancak bu yöntemler işe yaramazsa mikrocerrahi teknoloji kullanılarak cerrahi müdahale ile hastalık tedavi edilmelidir.

Dupuytren Kontraktürü

Avucun sertliği ile başlayan ve parmakların bükülmesine ve kasılmasına neden olan dupuytren kontraktürü, genellikle avuç içi derisinin altında yer alan palmar aponevroz adı verilen fibroz dokunun kalınlaşmasından kaynaklanır. Hastalık zamanla parmakları bükmekte zorlanacak ve hatta parmak hareketlerini kaybedecek kadar ilerleyebilir. Bu nedenle tanı anından itibaren vakit kaybetmeden tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalıktır. Avuç içinde oluşan nodüller harekette sorun oluşturmuyorsa cerrahi müdahale gerekmez ve önleyici tedavi için kortizon enjeksiyonları kullanılabilir. Ancak daha ileri vakalarda hastalığı tedavi etmek için kırışık dokuyu gidermek amacıyla dupuytren kontraktürü ameliyatı yapılmalı ve fizik tedavi desteği uygulanmalıdır.

Yukarıdaki durumlar ellerde, parmaklarda ve bileklerde sık görülür ve cerrahi tedavi gerektirir. Eller cerrahi prosedürler sırasında yüksek düzeyde hassasiyet gerektirdiğinden, bu durumlarla ilişkili müdahaleler mümkün olduğunca mikrocerrahi teknikler kullanılarak yapılmalıdır. El cerrahisi kliniği kapsamında bulunan bir hastalığınız varsa hemen bir sağlık kuruluşuna giderek detaylı bir muayeneden geçebilir ve hastalık ilerlemeden tedavi sürecinize başlayabilirsiniz.